Những năm trước, một tháng hai lần hai đứa lại cùng nhau đi Phủ, qua cái hồ nhỏ nằm phía Bắc Hồ Tây. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy một hồ toàn sen là sen, nhuộm xanh cả một góc trời. Chứng kiến cái đổi thay khi sen vào mùa rồi tàn lụi lúc đó tôi chỉ cho là lẽ thường, như một điều hiển nhiên, một quy luật tất yếu. Bỗng nhiên, hôm nay làm một tour qua các blog, dừng chân lại ở bolg của ANDRE nhìn series ảnh về mùa sen tôi nhớ lại và cảm thấy một điều gì đó xa xăm, tiếc nhớ muốn nâng niu và trân trọng….
Nói đến hoa Hà Nội có muôn vàn loài hoa khác nhau, đẹp, nồng nàn, rực rỡ, sang trọng…Nhưng hoa sen lại mang một vẻ đẹp mộc mạc nhưng thanh tịnh, nhẹ nhàng mà tinh khiết. Hoa sen dường như không phải để dành cho những chật hẹp, xô bồ. Vẻ đẹp mỏng mảnh, bình dị của Hoa, mượt mà của lá, tươi non của nụ ấy không phải đuợc cắm trong những bình Pha lê sang trọng, những chậu lộng lẫy mà ta có thể thấy bất cứ đâu trong những ao nhỏ, mầm hoa sinh tươi vẫn ngoi lên hòa cũng sự sống.
Với tôi hình ảnh một người con gái chèo thuyền đi giữa hồ, hái những nụ sen tươi nguyên, thật thanh tao và đằm thắm, người và hoa như giao thoa, hòa cùng trời đất…Người xưa lại có thú uống trà sen rất cầu kỳ nhưng cũng không kém phần thanh thoát. Muốn có trà ngon người ta phải lựa loại trà cánh đều nhau, được sao mỏng và giòn, không nát vụn rồi trọn những bông sen có độ nở vừa, thả một nhúm trà vào trong đó qua một đêm để trà ngậm hương. Sau đó đem pha sẽ cho ta một tách trà, nước màu xanh trong thơm dịu nhẹ và tươi mới của hương sen mà ngày nay khó lòng tìm thấy hương vị ấy trong những gói trà sen người ta bán đầy sẵn ngoài chợ, thưởng thức trà như vậy tâm hồn sẽ thư thái và nhẹ nhàng.
Ngày còn bé mỗi lần mẹ đi chợ về, tôi lại mừng rỡ vì được mẹ mua cho cốm sữa. Những hạt cốm đầu mùa được bọc trong chiếc lá sen xanh mướt, buộc bằng mấy cọng rơm vàng trông thật hấp dẫn và ngon mắt. Cho đến bây giờ tôi vẫn nâng niu, quý trọng cái thú tao nhã của người Tràng An xưa lắm! Nhớ câu thơ:
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá Xanh bông trắng lại chen nhụy vàng
Nhụy vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà trẳng hôi tanh mùi bùn.
Cái kỳ lạ của Thiên Nhiên và Tạo vật chính ở chỗ từ nơi bùn lầy, u tối, hôi tanh ấy một mầm sống lại chuyển động, vươn lên, sinh sôi và nảy nở một loài hoa đẹp đẽ và dung dị đến kỳ diệu. Hoa sen vượt lên khỏi mặt hồ phẳng lặng xen giữa một thảm lá xanh đẫm, còn đọng lại những giọt sương mai trắng muốt, tinh khôi. Rồi màu những cánh sen vàng rực rỡ tuổi hoa niên, màu sen đỏ tươi, thắm sức sống mãnh liệt của tuổi xuân, màu sen trắng tinh khiết như hồn người thiếu nữ, tất cả hài hòa, hội nhập với con người và đất trời bao la.
Có ai đó đã nói rằng: “Hoa sen tượng trưng cho bậc hiền nhân quân tử, với tâm hồn khoáng đạt thanh cao vươn lên giữa cõi đời ô trọc. Và nếu như chúng ta cứ đắm mình trong phú quí, danh vọng, đem cái tham để buộc cái thân, lấy cái phương tiện của cuộc sống để làm mục đích của cuộc sống, lấy cái phương tiện đó để trói buộc thân mình, hồn mình thì chúng ta sẽ mãi mãi đắm mình trong cõi trầm luân”.
THÁI LIÊN KHÚC
Lăng diệp oanh ba hà chiểm phong
Hà hoa thâm xứ tiểu thuyền thông
Phùng lang dục ngữ đê đầu tiếu
Bích ngọc tao đầu lạc thủy trung
Bạch Cư Dị Dịch nghĩa:
Khúc Hát Hái Sen
Lá lắt lay theo sóng, hoa rung rinh trước gió
Giữa đám sen rậm rạp con thuyền nhỏ lướt qua
Gặp chàng muốn nói đôi câu nhưng chỉ cúi đầu cười
Cây trâm ngọc bích cài đầu bỗng rơi xuống nước
KHÚC HÁT HÁI SEN
Hải Đà phỏng dịch
Sóng đong đưa lá, gió rung hoa
Thuyền tẽ rừng sen nhẹ lướt qua
Cúi mặt cười che, lòng muốn nói
Ao sâu rơi xuống chiếc trâm ngà.
